Haydn: Collection Complete des Quatuors, Vol. 2 - Les Quatuors Opus 17
Available at:
Quatuors Op. 17 is een CD (ALBUM) van Quatuor Festetics
Quatuors Op. 17
Quatuors Op. 17 is een CD (ALBUM) van Quatuor Festetics
Beschrijving gevonden op Bol.com
Complete Quatuors Vol 2 / Opus 17
COLLECTIE COMPLETTE DES QUATUORS DE HAYDN volgens de classificatie van Artaria (Wenen) Het opnemen van de volledige cyclus kwartetten van Haydn is een onderneming die de medeplichtigheid van de tijd vereist. In het enorme corpus dat de componist heeft nagelaten, maken zijn evolutie en verbeelding van elk kwartet een uniek werk. Bijgevolg werd het project aangevat zonder eerst de duur ervan te kunnen bepalen. Het is precies het soort onderneming waarvan men weet wanneer het begint, maar geen idee heeft wanneer het voltooid zal zijn.CLASSIFICATIEOp hoge leeftijd schijnt Haydn aan Artaria geschreven te hebben dat de reeks van zijn kwartetten begon met de zes werken die nu bekend staan als Opus 9. Artaria, de firma waarmee Haydn de meeste zaken deed en waaraan hij zijn werken het vaakst toevertrouwde, was bezig met de voorbereiding van zijn Collection Complette des Quatuors, en vroeg Haydn om toezicht te houden op de revisie. De relatie tussen de componist en de uitgever "ook al waren ze soms gespannen geweest, en ook al was Haydn, gepreoccupeerd door zijn schillings, af en toe ontrouw geweest" had stand gehouden sinds 1780, toen Artaria's princeps editie van de Opus 30 Piano Sonates werd gepubliceerd. Vanaf deze Opus 30 tot en met Opus 85 kan men een continuïteit "ondanks enkele herhalingen" herstellen die bestaat uit originele uitgaven, herdrukken en enkele zeldzame transcripties.De gebruikelijke indeling van de Kwartetten volgt de Pleyel uitgave. Ignace Pleyel was de leerling van Haydn, maar in de ogen van het nageslacht blijkt hij een gewiekst zakenman te zijn geweest, instrumentenbouwer, muziekuitgever en componist van een aanzienlijke hoeveelheid Gebrauchsmusik (die hij door zijn positie als uitgever gemakkelijk winstgevend kon maken). Pleyel had geen princeps editon van Haydn kwartetten uitgebracht, en zijn relaties met zijn meester waren niet van spirituele of affectieve aard. Pleyel, niet in het minst verontrust door de kwestie van authenticiteit, gaf apocriefe kwartetten uit en baseerde zijn indeling op fantasievolle, irrationele opusnummers. Het is betreurenswaardig dat deze editie over het algemeen wordt gebruikt in plaats van die van Artaria, die voor het grootste deel profiteert van de garantie van Haydn. Door de kwartetversie van de Zeven Laatste Woorden en de jeugdige Fürnberg te elimineren, kwartetten die niet vallen binnen de standaard vierdelige vorm die begint met het Opus 9, reduceerde Artaria het aantal kwartetten van 83 tot 58, allemaal authentiek, allemaal geaccepteerd door Haydn. In de encyclopedische geest van de late 18e eeuw bracht Artaria de cyclus uit in 14 delen (nrs. 1 tot 14, volgens de chronologische volgorde van compositie), van elk 3 of 6 kwartetten (behalve nr. 5, dat alleen het kleine geïsoleerde kwartet Opus 42 bevat). De huidige opname is bedoeld als een eerbetoon aan een firma die de meeste partituren van Haydn en Mozart tijdens hun leven heeft uitgegeven, evenals een aantal composities van Beethoven. Hoewel Artaria nog steeds bestaat, moest het in 1926 alle uitgeversactiviteiten staken, omdat het niet langer kon concurreren met machtiger geworden ondernemingen. Wij verheugen ons er dus over hier de actie te kunnen begroeten van een muziekuitgeverij die, in onze ogen, een van de meest strategische uit de geschiedenis blijft.INTERPRETATIEDe interpretatie werd toevertrouwd aan het FESTETICS QUARTET, een keuze die voortvloeide uit resoluut aanvaarde opties in de huidige stand van de interpretatie.- Er kon geen sprake zijn van het voorstellen van romantische interpretaties, want de muziek van Haydn is een intellectuele constructie, en zijn beheersing van de harmonie in feite een zeer uitgewerkte taal die ongecontroleerde uitbarstingen uitsluit. De finesse van de trekjes, de levendigheid van de interventies en de verfijning van de sonoriteiten vereisen een ensemble dat gevoed is met de cultuur van het tijdperk van de Verlichting. De kracht van de expressie komt voort uit de standvastigheid van het discours, niet uit het zich op zichzelf terugplooien.- Daarom leek ons een ensemble dat op historische instrumenten speelt onontbeerlijk om de partituren, waarvan de rijkdom aan verbeelding het bepalende element lijkt te zijn, volledig tot hun recht te laten komen. Het gebruik van moderne of gemoderniseerde instrumenten zou de lijn uitvergroten en het discours verzwaren, waardoor het zijn retorische kwaliteit en uitdrukkingskracht zou verliezen.- Haydn werd geboren in de buurt van de Hongaarse grens, en verschillende decennia van zijn carrière speelden zich af op Hongaars grondgebied. Het is dus legitiem dat dit land de componist van De schepping als een zoon van zijn geboortestreek beschouwt. Bovendien was Haydn zeer geïnteresseerd in Slavische en Hongaarse volksthema's, en het is in dat kleine, multiculturele hoekje van Europa dat het juiste ritme van deze volksbewegingen het meest natuurlijk wordt waargenomen. De Hongaarse vertolkers hebben een grotere aanleg voor idiomatische expressie dan diegenen die, zelfs van gelijke kwaliteit, uit andere culturen afkomstig zijn.- Opgeleid aan dezelfde school en allen woonachtig in Boedapest, genieten de leden van het FESTECTICS QUARTET van mogelijkheden tot samenwerking die onbekend zijn voor die internationale groepen die gevormd worden volgens de grillen van ontmoetingen en die een paar weken per jaar samenkomen om verbintenissen na te komen. Bovendien kan het FESTETICS QUARTET rekenen op de steun van Lazlo Somfai, een van de grootste Haydn-specialisten van het ogenblik. Het lijkt er dus op dat het FESTETICS QUARTET voorbestemd is om Haydn te interpreteren in idiomatische, historische en expressieve omstandigheden. Ik voeg hieraan toe dat de instrumentale kwaliteiten van de musici opmerkelijk zijn, dat de middenstemmen niet naar de achtergrond worden gedrongen zoals vaak het geval is "luister naar de tegenmelodieën van de altviool" en dat, door de tweede viool naar rechts te plaatsen, op dezelfde hoogte als de eerste, het FESTETICS QUARTET de oorspronkelijke opstelling herstelt, de helderheid accentueert, het evenwicht herstelt en de klankruimte vergroot.MICHEL BERNSTEIN Vertaald door John Tyler Tuttle
